Mijn vader, Wim Bartels Langerwerf, vertelde me, dat de familie Langerwerf uit Spanje afkomstig was.
Dat het met de tachtigjarige oorlog te maken had en dat de familie de bijnaam "De Moorkens" had.
Toen ik ouder werd, kreeg ik foto's te zien van de oude garde van de familie Langerwerf. Ook was ik enkele keren in Spanje en heb er zelfs twee jaar gewoond. Het kwam me als erg onwaarschijnlijk voor, dat de familie inderdaad van Spaanse afkomst was (maar misschien wel uit Spanje kon komen), omdat de familie rond 1900 toch duidelijk Afrikaanse trekken had en dat na drie eeuwen zich met Nederlanders vermengd te hebben. Ik heb ook het uiterlijk ver terug kunnen vinden door militaire lotingspapieren te bekijken.

Maar laat me eerst even de vaderlijk lijn bekijken vanaf mij naar mijn verre voorouders.
Na 20 jaren zoeken heb ik die als volgt gevonden: (Elke volgende lijn is een nieuwe generatie)
Geboren omstreeks 1440 Henrik Buys
Omstreeks 1470 Gijs henrix x dochter van Zeger Adrians (Heemraad te Raamsdonk)
Omstreeks 1500 Zeger Gijsberts x Metken Zegers
Omstreeks 1530 Jan Zegers x Helena
Omstreeks 1560 Zeger Jans x Aentken (Adriana) Jochem Claesdochter
Omstreeks 1590 Jochem Zegers x Petronella Adriaan Jochems
1616 Jan Jochems x Wilhelma Arnoldi Beljaarts
1656 Jochem Jans x Catherina Adriaans van Hassel
1695 Petrus Jochems Langerwerf x Johanna Meusse van Steenhoven
1728 Bart Petri Langerwerf x Adriana Blankers
1761 Petrus Bartels Langerwerf x Cornelia Kamp
1802 Bart Petri Langerwerf x Adriana van Tiggel
1835 Cornelis Bartels Langerwerf x Lucia Smeur
1873 Bart Corneli Langerwerf x Maria van Dinteren
1911 Wim Bartels Langerwerf x Coralie Poppelier
1944 Bart Willems Langerwerf, de schrijver van dit artikel.

 * *

Van links naar rechts: Hubert Langerwerf 1895, Adrian Cornelisse Langerwerf 1898 en Wim Bartels Langerwerf 1900

Wat nu! daar zitten helemaal geen namen in die slaan op een Spaanse of Moorse afkomst, althans niet in vaderlijke lijn.
Dan misschien uit een zijlijn via een voormoeder of zo?
Er kwam uitsluitsel: tegenwoordig bestaat er de mogelijkheid om je Y chromosoom te laten onderzoeken.
Dat is de chromosoom, die alleen van vader op zoon wordt doorgegeven en onveranderd blijft over duizenden jaren.
Dat heb ik bij mij laten doen. Het bleek te zijn Haplo groep J2 en M172. Die moet dus ook zo zijn voor iedere man met de naam Langerwerf.
Die Y chromosoom is echter niet typisch voor Nederlanders, want die chromosoom hoort bij mensen van Arabische of Joodse afkomst. Dus toch de Moren !
Laten we nu eens kijken hoe de familie Langerwerf eruit zag rond 1800. Daarvoor heb ik de militaire lotingspapieren geraadpleegd. Het bleek dat Bart Petri Langerwerf, geboren in 1802 zwart haar had en donkerbruine ogen. In alle militaire lotingspapieren had ik niemand anders gevonden met DONKERbruine ogen.
De zuster van Bart, namelijk Henrica Petri Langerwerf moet er ook zo uitgezien hebben. Dat heb ik indirect achterhaald.
Ze trouwt namelijk met Jan de Zeeuw, die grijze ogen had. Ze kregen 5 zoons, en al die zoons hadden zwart of zwartbruin haar en bruine ogen. Van een broer van die Bart, Cornelis Petri Langerwerf, heb ik geen uiterlijk
gevonden, maar wel foto's van zijn nakomelingen, zoals Petrus Corneli, of Mels of Huibert Langerwerf (zie bijgevoegde fotos). Daarmee wordt het duidelijk, dat hun vader, Petrus Bartels Langerwerf, geboren 1761, voor deze donkere uiterlijken moet hebben gezorgd, want mijn Y chromosoom zegt dat we het in mannelijke lijn moeten zoeken.
Voor die tijd heb ik geen uiterlijk beschrijvingen kunnen vinden. Maar het wordt wel duidelijk, dat niet die oorspronkelijk Henrik Buys, geboren 1440 voor deze donkere uiterlijken gezorgd kan hebben, aangezien er veel te veel generaties tussen hem en Petrus Bartels Langerwerf zitten. Ik kom tot de conclusie, dat het in de periode van de tachtigjarige oorlog gevonden moet worden. De enige, die daarvoor in aanmerking komt en er echt uitspringt is Joachim Zegers, geboren rond 1590. En hier zijn mijn beweegredenen (waarom hij eruit springt):
1. Hij is geboren rond de tijd dat legers uit Spanje in Raamsdonk waren.
2. Hij is enig kind, zodat het mogelijk kan zijn dat zijn "vader" geen kinderen kon produceren.
3. Als enige zoon heet hij niet naar de vader van de vader, maar naar de vader van de moeder.
4. Ook zijn enige zoon (hij had ook een dochter, Adriana) heet Jan, naar de overleden man van Petronella Adriani Jochems en niet naar Zeeger dus.
5. Jan Zegers, geboren rond 1530, heemraad van Raamsdonk, werd oud voor de begrippen van die tijd.
Zeger Jans, geboren rond 1560, ook heemraad te Raamsdonk, werd oud.
Maar Joachim Zegers, zijn zoon Jan Jochems en zijn kleinzoon Joachim Jans werden niet oud en stierven rond hun 40ste jaar. Ze hadden natuurlijk ook de kleine ijstijd tegen zich.

Hieruit moet ik concluderen, dat de Spaanse legers, die rond 1590 in Raamsdonk waren ingekwartierd minstens gedeeltelijk uit Moren moeten hebben bestaan.
(Als anecdote: De Moren werden nog voor 1500 uit Spanje verbannen).
Nu zijn er toch nog een flink aantal generaties tussen Joachim Zegers en Petrus Bartels Langerwerf, die er nog als puur Moor moet hebben uitgezien. Dus moeten er toch ook invloeden van Moorse kant geweest zijn via vrouwelijke lijnen. En bij een lijn heb ik dat gevonden, namelijk is Adriana Blankers een nakomelinge van Jan Joachims.

Terwijl ik zo door die militaire lotingspapieren ging van mannen uit Waspik en Raamsdonk kwam ik nog enkele andere families tegen met veel mensen, die bruine ogen en zwart haar hadden. Ik verwacht dus, dat er niet een Moorse soldaat in het Spaanse leger zat, maar wellicht een hele groep. Die mensen stonden ook op het punt uit Spanje te worden gegooid, en hebben zich wellicht niet al te erg ingespannen voor hun " vaderland". In plaats daarvan zullen ze wel andere dingen gedaan hebben dan alleen soldaat spelen en zullen er wel meer kinderen geboren zijn van hun afkomst rond die tijd,
waardoor zo verschillende families, ik denk aan Verschuren, Van Dongen, met typisch Nederlandse namen voorouders uit Noord Afrika kunnen hebben. Met genen onderzoek kan het een en ander wel opgespoord worden, maar zoals voor genoemd, moet dat in mannelijke lijn voor het Y chromosoom. Er bestaat ook de mogelijkheid om het via puur vrouwelijk lijn te vinden en dan moeten we moeders en dochters achter elkaar gaan plaatsen.

Ik denk in elk geval, dat er heel wat Afrikaans bloed in de aderen stroomt van mensen uit Waspik en Raamsdonk. Alleen al, als ik naga hoeveel families afstammen van een vrouwelijke Langerwerf: Smeur, Blankers, de Bont, de Bruyn en nog veel meer.

Bart Willems Langerwerf

PS Onderzoek naar chromosomen is vrij simpel en kost ongeveer 100 euro.

  1900 Adrian en Mels Langerwerf met Maria van Dinteren.

 Petrus Cornelisse Langerwerf

Terug naar de stamboom van Langerwerf