Gebouwen rond Leiden

2010


CRONESTEIJN

Kasteel Cronesteijn lag vlakbij de Lammenschans die bij het bezet van Leiden een belangrijke rol speelde. Helaas werd het kasteel totaal vernietigd om de Spanjaarden niet de kans te geven zich daar te verschansen.

Het kasteel Cronenburg bestond al in de Romeinse tijd, later werd het bewoond door adelijke Leidenaars zoals Floris van Alkemade. Pas in 1510 duikt de naam Cronesteijn op.

Na het ontzet werd het kasteel weer opgebouwd en o.a. bewoond door Van Wijngaarden totdat het in 1787 totaal in verval raakte en afgebroken werd.

HUIS TE WARMOND

Het huis te Warmond dateert uit de Middeleeuwen. Na de hoekse en kabeljauwse twisten kwam het in handen van de familie Van Wassenaar. Tegenwoordig is de eigenaar het Zuidhollands Landschap.

TER WADDING

Tussen Voorschoten en Leiden ligt Ter Wadding, vernoemd naar een doorwaadbare plaats in de Rijn aldaar.

Het gebouw dateert uit 1687 en werd tijdens het bezet ook door de Spanjaarden gebruikt als basis. Tegenwoordig is het in beheer van Provinciale Staten.

*

DE KEUKENHOF

Vroeger was dit buiten de houtvesterij, die de keuken van Jacoba van Beieren in slot Teijlingen bediende. Vandaar ook de naam.

In 1642 nam het zijn huidige vorm aan. Pas in 1837 werd de prachtige tuin aangelegd door de architect Zocher.

In 1949 zamelden de bollenkwekers geld in om de tijdens de oorlog flink verwoeste tuin om te toveren tot het bloemenpark van nu.

*

Slot TEIJLINGEN

In de dertiende eeuw ontstonden er drie ridderhofsteden bij Sassenheim, een kasteel van de heren van Alkemade, Ter Leede (gebouwd door heer Walewijn van Alkemade), en de door Dirk van Teijlingen uitgebouwde burcht, die beroemd werd toen Jacoba van Beieren er ging wonen. Deze gravin van Holland (1401-1436) woonde hier in de laatste acht jaren van haar leven met haar minnaar Frank van Borselen. Ze had het slot geerf van haar grootvader FlorisV, die het gekregen had toen de laatste van Teijlingen kinderloos stierf.

Ook Teijlingen werd tijdens het bezet van Leiden zwaar beschadigd, maar de ruïne is nog te bezichtigen.

*

BOEKHORST

Bij Noordwijkerhout, omgeving Langevelderlaan, lag het slot "Huys te Boekhorst". Boekhorst werd door Floris V gegeven aan een schildknaap bij diens huwelijk in 1275. Het dankt zijn naam aan de vele beukenbomen aldaar.

Nadat Jan van de Boekhorst in 1400 overleed, ging het slot naar zijn zoon Jan Florisz. Deze verkreeg in 1468 het recht om zwanen te houden. Het oorspronkelijke Boekhorst werd bij de Hoekse en Kabeljauwse twisten verwoest. Er werd vervolgens een kleiner huis gebouwd. (site Voorhout)

Floris van de Boekhorst 1322-1373 huwde met Elisabeth van Tetrode. Oudste zoon van ridder Floris van de Boekhorst (1303-1322), ambachtsheer van Moordrecht, baljuw van Delfland en Schieland (1329-1340), baljuw van Noordwijk (1338), baljuw en rentmeester van Amstelland en Waterland (1340-1351), lid Hoeks verbond (1350), in ballingschap (1351-1356).
Kinderen Floris (1361), Gijsbrecht, Alverade (x Wouter van Egmond van Merestein), Johanna (?, non Leeuwenhorst). (Bron A.Janse Ridderschap in Holland bl. 434).

In Voorhout, in de Boekhorstpolder, richting Noordwijk, lag het kasteel Boekenburg, ook wel Boekhorstenburg genoemd. Dat werd weliswaar sinds ca 1400 door leden van de familie Van de Boekhorst bewoond, maar had verder niets te maken met het echte kasteel Boekhorst.

 

GROOT POELGEEST te Koudekerk

 

Kasteel Groot Poelgeest stond bij Koudekerk en was een rond waterkasteel. Nu rest er slechts een van de torens en een koetshuis uit 1648

Waarschijnlijk werd het rond 1250 gebouwd toen de heren van Poelgeest daar in de omgeving kwamen wonen. Het huis werd gedeeltelijk verwoest bij de Hoekse en Kabeljouwse twisten, maar ook later in de tachtigjarige oorlog, toen de heren van Poelgeest zich achter Willem van Oranje schaarden.

Door schulden moest Gerrit van Poelgeest het kasteel in 1692 verkopen. Het ging daarna aan verwaarlizing ten onder.

ZWIETEN

Zwieten lag bij Zoeterwoude en was een vierkant waterkasteel. Tegenwoordig resteert enkel de slotgracht. De naam Swieten is afkomstig van het riviertje de Swet, hetgeen ook Zoet betekende.

Het dateert waarschijnlijk uit de veertiende eeuw. Ook dit kasteel had veel last van de Hoekse en Kabeljauwse twisten en liep veel schade op in de tachtigjarige oorlog. Bij het beleg van Leiden in 1573 werd het bezet door de Spanjaarden, het brandde af en werd weer opgebouwd. Na van veel eigenaars gewisseld te zijn, werd het uiteindelijk rond 1800 gesloopt.

Boschhuijsen

Het huis Boschuijsen in 1574.

Ter Does in Leiderdorp

Diederik van der Does kreeg van Floris V land aan de Does in leen. Er werd een kasteel op een heuvel gebouwd, met een bijbehorende boerderij. Tijdens de twisten gaf het kasteel zich over, waardoor het niet verwoest werd.

Na het ontzet van Leiden kwam het kasteel in handen van Pieter van der Does.

Rond 1740 werd het afgebroken.

Huis Sonneveldt te Valkenburg

Dit middeleeuwse huis was ooit heel belangrijk, toen Floris van Sonnevelt III (ca. 1365-1448) raad van Hertog Jan van Beieren en toegevoegd raad van Hertog Philips van Bourgondie was.

Hij was meermalen burgemeester en schepen van Leiden.

Het huis werd in de 17e eeuw herbouwd doch raakte een eeuw later weer in verval. Het was nog een tijdlang gebruikt als boerenwoning alvorens het in 1784 werd afgebroken.

Huis Middelgeest of Rouwkoop te Voorschoten

TERUG naar Mijn Stambomen